De haven omstreeks 1917. (Foto Piet Pietjouw)
De haven omstreeks 1917. (Foto Piet Pietjouw) Foto:

Scheepvaart op Prinsenland vanaf 1605

De haven van Dinteloord is eind vorig jaar gebaggerd. Bovendien is er een grondige opknapbeurt voorzien om ze aantrekkelijker te maken. Met name voor toeristen. Onder de titel 'Scheepvaart op Prinsenland vanaf 1605' schreef Willem van Opdorp ooit over de geschiedenis van de haven. Deze week het slot van dat verhaal.

'Aan den heer C.van Mensch. In het jaar 1828 werd de rivier de Mark en Dintel door het leggen van 2 sluizen en van een aansluitdijk in een binnen kanaal herschapen, waarvan het gevolg was dat de havens van verschillende gemeenten, daarin uitkomende tengevolge van het veranderde peil, moesten worden uitgediept om in de behoorlijke uitwatering der polders en in de scheepvaart te kunnen voorzien. De agent van het domein Klundert schreef omtrent deze aangelegenheid op den 7e november 1828 aan den administrateur der domeinen, dat ook de haven van de gemeente Prinsenland in dit geval verkeerde, en dat uit dien hoofde de burgemeester van die gemeente, zich bij hem had vervoegd, met het verzoek om voor rekening van het domein, deze haven te doen uitdiepen, naar luid van een contract, hetwelk omtrent het onderhoud van die haven bestaat.'

In 1888 werd een vergunning aangevraagd voor een jaagpad langs de Provinciale Grindweg (de Havenweg), zo blijkt uit het volgende.

's-Hertogenbosch, den 11 oktober 1888. Onderwerp Provinciale wegen jaagpad. Aan de Heren Burgenmeester en Wethouders. Bij uw schrijven van de 11e september jl. wordt ons vergunning gevraagd om langs een gedeelte van den Provinciale weg van Uwe gemeente naar Willemstad met paarden te mogen jagen.

Alvorens dat verzoek in overweging te nemen komt het ons wenselijk voor, dat den ingezetenen Uwer gemeente worde bekend gemaakt met het voornemen om den noordelijke berm van bedoeld gedeelte Provinciale weg als jaagpad in gebruik te nemen.

Wij verzoeken U derhalve bij openbare afkondiging het door U gedaan verzoek ter algemene kennis te brengen met te kennen geving, dat bij aldien daar tegen bezwaren bestaan, deze binnen acht dagen bij U of wel bij ons kunnen worden ingebracht.

Ter bekwamen tijde wachten wij van U bericht af en zoo ja welke bezwaren bij U zijn ingekomen. De gedeputeerde Staten van Noord Brabant. De griffier.'

De vergunning voor het jagen langs de Provinciale weg Dinteloord-Willemstad kwam er, zo blijkt uit het volgende.

'Uittreksel uit het Register de besluiten van de Gedeputeerde Staten de provincie Noord Brabant. Gezien het schrijven van Burgenmeester en Wethouders van Dinteloord, houdende verzoek om vergunning om den zuidelijke berm van een gedeelte van den provinciale weg Dinteloord Willemstad onder hunne gemeente lopende langs de haven als jaagpad te mogen gebruiken.

Gelet op de berichten van den Hoofdingenieur van den provinciale waterstaat en op het nader schrijven van Burgenmeester en wethouders van Dinteloord, houdende mededeling, dat hun verzoek bij openbare afkondiging te algemene kennis is gebracht en geen bezwaren zijn ingekomen.

Mede gelet op het reglement op de openbare wegen en voetpaden in Noord Brabant ( provinciaal blad 1874 no 21), Hebben besloten

De gevraagde vergunning te verlenen onder de volgende voorwaarden;

1e uitsluitend de zuidelijke berm des wegs mag tussen zonsopgang en zonsondergang als jaagpad gebruikt worden, de jaagpaarden mogen zich in geen geval over de kunstbaan (het verharde gedeelte van een kunstweg. Een kunstweg is een kunstmatig verharde weg, met name verhard met grind of steenslag – WvO) bewegen.

2e gene lijnen of trossen mogen over den grond lopen of voorwerpen op de wegbaan worden geplaatst die voor het veilige verkeer hinderlijk worden geacht.

3e de vergunning word voor onbepaalde tijd verleend en kan door ene vergadering worden ingetrokken, zodra het haar in het belang van den Provinciale weg of om welke reden ook nodig voorkomt het gebruik van den berm des wegs als jaagpad te verbieden.

4e voor het genot van den in gebruik te nemen provinciale grond betaalt het gemeentebestuur jaarlijks te rekenen van 1 Januari 1889 de som van 5 gulden te storten ten kantore van de arrondissement betaalmeester te ''s-Hertogenbosch voor den eerste Juli van elk jaar

De kwitantie der storting moet ter provinciale griffier tegen een bewijs van overneming worden ingewisseld.

5e aan het gemeentebestuur van Dinteloord wordt de zorg opgedragen voor de trouwe naleving dezer voorwaarden, alvorens van dezer vergunning gebruik te maken zal dat bestuur van dezer vergadering behooren te zenden een verklaring waarbij de voorwaarden worden aangenomen. Afschrift van dit besluit zal worden gezonden aan Burgemeester en Wethouders van Dinteloord en aan den Hoofdingenieur van den Provinciale Waterstaat.

's-Hertogenbosch den 6 december 1888, De Gedeputeerde Staten voornoemd, P.J. Bosch van Drakenstein.'

Havenpeil sinds 1987

Door het aanleggen van de Philipsdam werd het water in Volkerak en Krammer zoet en konden de sluizen bij Dintelsas worden opengezet. Doordat het waterpeil in de Mark of Dintel, en dus ook in de haven, hoger kwam, moesten er een aantal aanpassingen worden gedaan. De dorpskreek die sinds 1608 in de haven loosde, moest nu de andere kant op uitwateren. Via een afvoerpijp onder het Raadhuisplein kwam water in het park waar het verder naar de Molenkreek kon afwateren. In de Torensluis werd aan de havenzijde een regelbare klep van 60 cm doorsnede geplaatst. Hierdoor werd het mogelijk de dorpskreek en het park met water vanuit de haven door te spoelen.